Nog geen vaccin tegen Afrikaanse varkenspest
Het AVP-virus laat zich moeilijk temmen. Dit virus is totaal anders dan klassieke varkenspest.
Enkele weken geleden heb ik een bijdrage mogen leveren aan de organisatie van een groot internationaal congres voor varkensdierenartsen in Utrecht: ESPHM.
Het was erg leuk en leerzaam om hierbij betrokken te zijn en daarnaast heb ik ook alle gelegenheid gekregen om de lezingen te volgen en daardoor weer nieuwe kennis op te doen. Hiervan komt vast het een en ander terug in mijn columns de komende tijd.
Moeizaam proces
Een van de hoofdonderwerpen was uiteraard de Afrikaanse varkenspest. De ziekte lijkt in Azië zo langzamerhand te ontaarden in een regelrechte ramp. Eentje die gevolgen zal hebben voor zeer veel mensen, omdat zij nauwelijks over varkensvlees kunnen beschikken. Bovendien een alternatieve eiwitbron voor vele Aziaten niet voorhanden of veel te duur.
De ziekte veroorzaakt veel dierenleed, door het heftige verloop en zeer hoge sterfte. Om maar niet te spreken over alle varkens die uit voorzorg geruimd worden. De beelden uit China gaan je niet in de koude keren zitten.
Er wordt in laboratoria over de hele wereld hard gewerkt aan een vaccin. De ontwikkelingen blijken echter op allerlei problemen te stuiten. Het Afrikaanse varkenspest-virus (AVP) is een heel ingewikkeld virus. Het is totaal anders dan klassieke varkenspest.
Als eerste is geprobeerd om het virus te inactiveren om het vervolgens als vaccin te kunnen toedienen. Dit is vergelijkbaar met de dode vaccins die we kennen tegen bijvoorbeeld griep of het rotavirus.
Bescherming door middel van een dood vaccin bleek echter voor AVP niet voldoende. Dan is een levend, bewerkt vaccin de andere optie. Dit stimuleert naast de productie van anti-lichamen ook de aanmaak van bepaalde lichaamscellen die een rol hebben bij de afweer.
Vaccins ontwikkeld uit virusstammen
De meeste PRRS-vaccins zijn bijvoorbeeld levende vaccins, die een bewerking ondergaan hebben waardoor ze niet meer ziekteverwekkend zijn.
Er is geprobeerd het AVP-virus zo te manipuleren dat de varkens niet ziek worden van de vaccinatie, maar wel de juiste immuniteit ontwikkelen. Die beschermt ze vervolgens goed wanneer ze met het echte AVP-virus in aanraking zouden komen.
Het is echter nog niet gelukt om levend virus zo te bewerken dat het zowel goed als veilig is. De hoop is nu gevestigd op vaccins die ontwikkeld zijn uit virusstammen die op natuurlijke wijze verzwakt zijn. Dit blijkt uit onlangs gepubliceerde resultaten van onderzoeken van een universiteit in Spanje.
Hier werd een groepje wilde zwijnen in een onderzoekscentrum gevaccineerd door ze via het voer een verzwakte, milde virusstam uit Letland toe te dienen en ze later bloot te stellen aan het pathogene virus.
De meeste dieren werden niet ziek en ook kon het virus niet in deze varkens aangetoond worden. Nu de veiligheid nog, want virussen zijn de wetenschap soms telkens een stapje voor doordat ze zich kunnen aanpassen om zo de afweer te omzeilen. Het vaccin zal dus nog even op zich laten wachten.
Gelukkig is er in ons land nu geen directe dreiging. Maar blijf zeer alert, want er is alles aan gelegen om het virus hier buiten de deur te houden.
Tineke v.d. Veerdonk/BOERDERIJ/ 20 juni 2019
