Gerichte vaccins om dierziekten te voorkomen

Het overgrote deel van de kosten zit in de vaccinaties. Vaccinatie kan een goed hulpmiddel zijn om ziekteproblemen aan te pakken. Door middel van vaccinatie stimuleer je de afweer en zijn dieren beter opgewassen tegen ziektekiemen die ze in de loop van hun leven tegenkomen.

Afweersysteem
Het afweersysteem van een mens of dier kun je zien als een leger soldaten dat getraind moet worden om later goed te kunnen handelen in oorlogssituaties. Er zijn ziektekiemen met een heel voorspelbare aanvalsstrategie en dat maakt dat vaccinatie tegen deze kiemen goed werkt: de soldaten zijn in dat geval uitstekend te trainen. Maar dat verschilt enorm per ziekte.

Streptokokkeninfecties zijn lastige vijand
Zo vormen bijvoorbeeld streptokokkeninfecties een heel lastige vijand. Dit komt door de grote diversiteit binnen de verschillende bacterietypen en hun ingewikkelde aanvalsstrategie.

Het is de farmaceuten helaas nog niet gelukt om een effectief vaccin te ontwikkelen tegen Streptococcus suis. Daarom zetten we steeds vaker autovaccinatie in op bedrijven.

Autovaccins
Deze autovaccins worden in erkende laboratoria gemaakt van ziektekiemen die van het bedrijf zelf afkomen. Het is dus een heel doelgerichte vaccinatie. Voor de productie van deze autovaccins worden bacteriën bij sectie uit de ontstoken hersenvliezen van biggen geïsoleerd. Deze kiemen worden in het laboratorium opgekweekt, daarna afgedood en verwerkt tot een vaccin.

Adjuvans, de vaccin-hulpstof, is heel belangrijk
Het adjuvans, de hulpstof in het vaccin dat na injectie in de spier de dode bacteriën goed presenteert aan het afweerapparaat, is hierbij ook heel belangrijk.

Er is nog geen heel duidelijke wetenschappelijke onderbouwing die de effectiviteit van een autovaccin bewijst. We zien in de praktijk echter vaak wel verbetering van de gezondheid, minder problemen en betere technische resultaten. En dit vormt dan toch genoeg redenen om ermee door te gaan.

Vaccins van andere diersoorten
Er is veel mogelijk. Naast autovaccinatie worden er voor sommige aandoeningen ook vaccins ingezet van andere diersoorten zoals bijvoorbeeld rundvee en daarnaast ook vaccins die niet in Nederland maar wel in andere landen geregistreerd zijn.

Vaccinatie blijft echter een hulpmiddel dat selectief gebruikt dient te worden. Niet alleen voor wat betreft de kosten, maar ook de stress die het oplevert bij de dieren, want al die injecties zijn geen pretje. Vaccineer dus alleen voor wat strikt noodzakelijk is.

Naast terugblikken aan het begin van het jaar is het belangrijk om vervolgens kritisch vooruit te blijven kijken. Zodat we er in 2020 een gezond, doelgericht en fijn jaar van kunnen maken!

Tineke v.d. Veerdonk/BOERDERIJ/ 23 januari 2020