De afgelopen weken zijn veel mensen naar Zuid-Europa afgereisd en hopelijk weer gezond thuisgekomen van hun vakantie. De GGD heeft namelijk voor het tweede achtereenvolgende jaar een waarschuwing afgegeven voor de mazelenepidemie in het zuiden van Europa. De oorzaak van het uitbreken van deze besmettelijke virusziekte is de afnemende vaccinatiegraad bij jonge kinderen. Ook in ons land zien we een daling van het aantal kinderen dat ingeënt wordt. Religieuze redenen spelen soms een rol, maar steeds vaker zijn het juist de heel kritische ouders die erg gevoelig zijn voor de enge verhalen die via sociale media rondgaan.
Risico voor kinderen
Door hun kinderen de vaccinatie te onthouden nemen ze een groot risico. Niet alleen voor hun eigen kind, dat ernstig ziek kan worden wanneer het in aanraking komt met virus, maar ook voor alle kinderen om hen heen.
De bescherming van een hele groep mensen noemen we groepsimmuniteit. Dit wil zeggen dat wanneer je niet geënt zou zijn je toch beschermd wordt doordat alle mensen om je heen gevaccineerd zijn. Dit is belangrijk voor bijvoorbeeld baby’s die nog te jong zijn voor de vaccinatie.
Varkens
Als de groepsimmuniteit onder de 90% komt, wordt de situatie kritiek. Ziekten krijgen dan namelijk kans zich te verspreiden en dan kunnen zelfs ook goed gevaccineerde kinderen ziek worden. Hetzelfde geldt eigenlijk ook voor onze varkens.
Een vaccinatiegraad van 100% bij varkens zal niet vaak gehaald worden
Vaccineren op een varkensbedrijf is daarnaast ook wel heel wat anders dan de vaccinatie op het consultatiebureau. Iedereen die wel eens biggen gevaccineerd heeft weet wel dat er na afloop altijd wel een paar biggen niet zo goed gevaccineerd zijn als je zou willen. Een onverwachte beweging waardoor er niet op de juiste plek ingespoten wordt, een big die er eens tussendoor schiet, een vaccinatiegraad van 100% zal niet vaak gehaald worden.
Begeleiding door dierenarts
We vaccineren veelal tegen ziektes die op het bedrijf volop aanwezig zijn, zoals PRRS of Mycoplasma. Dat maakt het ook ingewikkelder. De vaccinatie beschermt de dieren niet volledig, maar de ziekteverschijnselen en het aantal ziektekiemen verminderen langzaamaan.
Er is veel onderzoek aan vooraf gegaan voordat een vaccin op de markt gebracht wordt, en alleen wanneer het op de juiste manier wordt toegepast kan men een inschatting maken over de te verwachten resultaten hiervan. De bewaring van een vaccin, de juiste techniek, geschikte naalden, de best passende leeftijd om het toe te passen. Het is onze rol als dierenarts om dit alles zo goed mogelijk te begeleiden.
Voorkomen dat we vele decennia terug gaan in de tijd – voorlichting over vaccinatie
En zo is het de rol van artsen en de overheid om goede voorlichting te geven over het landelijk vaccinatieprogramma. Als ouders zich minder laten leiden door sensatieverhalen en vertrouwen op de deskundigheid van artsen dan kunnen we voorkomen dat we vele decennia terug gaan in de tijd en weer ziek kunnen worden van infecties die door vaccinatie allang verdwenen en vergeten waren.
Tineke van de Veerdonk/BOERDERIJ/ 8 september 2018