Slaapritme is een ondergewaardeerd wondermiddel

Waar ik vorige column nog rondwaggelde, staat mijn leven sinds het verwelkomen van onze jongste telg inmiddels voornamelijk in het teken van poepluiers, melk en slaapjes. Alhoewel … slaap … Mijn anti-wallencrème voor veertig-plus laat duidelijk wat steekjes vallen (Niet dat ik die veertig al gepasseerd ben, maar je kunt maar beter het kwaad met zwaar materieel bestrijden leek me). Zoonlief heeft namelijk nog geenszins kaas gegeten van het circadiaans ritme. Wellicht dat deze term ook bij u de wenkbrauwen doet optrekken. Het is een andere benaming voor het biologische ritme, waarvan de cyclus ongeveer één dag duurt. Dit ritme is afgestemd op het daglicht. We worden moe als het donker wordt en weer wakker na het verschijnen van de zon. Pasgeboren baby’s moeten dit slaap-waakritme nog ontwikkelen, wat voor kersverse ouders vaak een periode van bikkelen betekent. Feit is gelukkig wel dat, bij aanwezigheid van licht- en donkerteperiodes, zowel mens als dier dit circadiaans ritme uiteindelijk vanzelf oppakken.

Effecten op lichaamsprocessen en gezondheid

Het biologisch ritme heeft niet alleen effect op al dan niet aanwezige kraters onder ogen van nieuwbakken ouwelui, maar ook op allerlei processen in het lichaam. Denk bijvoorbeeld aan het metabolisme en daarmee samenhangend de lichaamstemperatuur, het immuunsysteem en de hormoonafgifte. Uiteindelijk resulteert een verstoord ritme in het verlies van de focus, coördinatie en prestaties. Het maakt je bovendien vatbaarder voor ziektes. En als geen ander weet ik dat het tevens niet bepaald bevorderlijk is voor het verlies van de zwangerschapskilo’s. Ten gevolge van slaapgebrek is mijn eetlust aanmerkelijk groter, waarbij zoetigheid niet onaangeroerd blijft. Kortom; ook de invloed op onze stofwisseling is allesbehalve positief bij het gebrek aan een biologisch ritme.

Varkens zijn actiever gedurende een periode van licht

Lichtmanagement in de varkensstal

Ik ben van mening dat het van belang is een goed lichtmanagement in de stal te hebben. Zo hoef ik de vermeerderaars onder ons niet uit te leggen wat te weinig licht met de vruchtbaarheid van zeugen doet. Varkens zijn actiever gedurende een periode van licht, waardoor meer sociaal gedrag vertoond wordt en meer eetbeurten plaatsvinden. Wellicht dat varkens niet zoveel baat hebben bij een goede focus en coördinatie, maar bevordering van de prestaties van het dier is in mijn ogen altijd welkom. Denk bijvoorbeeld aan een betere diergezondheid en meer voeropname, waarbij eveneens voerbenutting positief beïnvloed wordt.

Verlichtingseisen voor varkensstallen

En nu ik het aan den lijve ondervind, snap ik des te meer waarom per januari 2024 als de IKB-eis gesteld wordt dat, verlichting in varkensstallen door middel van een tijdschakelaar geregeld dient te zijn. Zo zijn de dieren niet meer afhankelijk van het ritme van de veehouder én geeft het de harde werkers op rustdagen wat meer gelegenheid minder tijd in de stal door te brengen.