Hoor jíj mij?!
Greetje van Bakel – kwaliteitsmanager De Varkenspraktijk, locatie Oss
Waarom kun je met bepaalde mensen met een half woord bespreken wat je bedoelt, terwijl je met anderen tijden kunt besteden aan het onderwerp, maar niet tot een uitkomst komt?
Begrijpt de ander je woorden niet, of zeg jij het misschien verkeerd?
Of waarom willen sommigen eerst een plan volledig onderbouwen, tot de puntkomma nauwkeurig, voordat er actie ondernomen kan worden, terwijl de ander het liefst direct knopen wil doorhakken, klaar voor actie?
Deze vraag blijft onze groep varkensartsen ook intrigeren. Waarom “past” de ene varkensarts bij een bepaalde varkenshouder, en waarom heeft een andere varkensarts totaal geen klik met diezelfde varkenshouder.
Deze verschillen kunnen verklaard worden door de verschillende communicatiestijlen die mensen hebben. De manier waarop je met anderen communiceert is sterk afhankelijk van wie je in de basis bent. Jouw stijl is je sociale vingerafdruk: hoe breng jij je boodschap naar voren en waarop word je door anderen herkend?
Er zijn verschillende methoden om communicatiestijlen te onderscheiden en in kaart te brengen. Zo worden er kleuren (rood, geel, blauw en groen), maar ook dieren (haan, kip, uil en schaap) toegekend aan de verschillende stijlen. In basis komen ze allen op hetzelfde neer. Ook de DISC-methode omschrijft de vier communcatiestijlen: Directieve stijl, Interactieve stijl, Stabiele stijl en de Consciëntieuze stijl. Een ieder gebruikt alle vier deze stijlen, de een wellicht een beetje meer dan de ander. Echter één van de vier kenmerkt iemand het meest.
Directieve communicatiestijl
Deze manier van communiceren betreft de meest dominante. Mensen met deze communicatiestijl zijn zelfverzekerd, resultaatgericht en houden ervan om snel te beslissen. Ze zullen het gesprek graag willen sturen en houden er niet van om tijd te verliezen. Ze willen graag nieuwe dingen uitproberen en zijn veranderingsgericht. Ze zijn assertief en gaan graag de discussie aan. Onbewust zijn ze bang om geen grip te hebben of om onrechtvaardig te worden behandeld.
Interactieve communicatiestijl
Mensen met de interactieve communicatiestijl hechten grote waarde aan een persoonlijke ‘klik’. Ze zijn impulsieve beslissers die oordelen op het relationele niveau. Ze willen graag bouwen aan de persoonlijke relatie. Ze zijn extravert en energiek en willen graag nieuwe dingen uitproberen en ervaren. Onbewust willen ze vooral aardig gevonden worden.
Stabiele communicatiestijl
Mensen met de stabiele communicatiestijl houden graag van rust en stabiliteit. Ze zijn vriendelijk, servicegericht en willen graag anderen helpen. Ze hechten veel waarde aan het opbouwen van een lange termijn relatie en hebben vertrouwen en loyaliteit hoog in het vaandel staan. Onbewust wil deze communicatiestijl het liefst vooral vrede, geen ruzie, geen discussie. Zolang ‘de groep’ tevreden is, is de Stabiele communicatiestijl ook tevreden.
Consciëntieuze communicatiestijl
Iemand met de consciëntieuze communicatiestijl vraagt zich steeds af of het juist is wat je zegt. Ze zijn daarom gevoelig voor bewijzen en valide argumenten. Op basis daarvan nemen ze beslissingen. Ze laten zich niet leiden door relationele of emotionele argumenten en geven de voorkeur aan een zakelijke en afstandelijke houding. Pas in een later stadium kan er meer een vertrouwensband worden opgebouwd. In eerste instantie zullen ze kritisch, met een wat argwanende houding een gesprek in gaan. Onbewust willen ze de juiste beslissing nemen en zullen niet zomaar wat iemand anders beweert geloven. Ze zullen aanvullende informatie inwinnen en toetsen of wat je zegt ook valide is.
Hoe communiceer ik?
Als je van jezelf weet welke communicatiestijlen je gebruikt dan kun je waarschijnlijk ook verklaren waarom je bepaalde opmerkingen of vragen heel prettig vindt, terwijl je bij andere opmerkingen of vragen misschien wel direct in de verdediging springt of enorm teleurgesteld bent.
Het in kaart brengen van je eigen communicatiestijlen is nuttig, maar het leren over de verschillende stijlen zodat je je gesprekspartner kan plaatsen is zéker net zo boeiend! Zo kan het zijn dat je zelf heel erg de voorkeur geeft aan alles uitwerken op uitgebreide Excel sheets terwijl je gesprekspartner alleen maar denkt ‘tjonge wat duurt het lang, laat me gewoon weten wat het eindresultaat is, al dat andere geneuzel hoef ik niet te weten hoor’. Beide partijen kunnen in dit gesprek dan gefrustreerd raken (de ene lijkt totaal niet geïnteresseerd in al het werk dat je in je Excel gestoken hebt, de ander vindt het saai en traag).
Als je in staat bent om je te verplaatsen in de communicatiestijl van de ander kan de communicatie een stuk prettiger verlopen. Als het je lukt om de kennis van communicatiestijlen in je onderbewuste op te nemen dan kun je zonder stoorzender met anderen (zoals gezinslid, personeel of erfbetreder) communiceren. Zo hoef je je nooit meer af te vragen, “hoor jij mij”?
